អ្នកមានបញ្ហាផ្លូវចិត្ត មិនមែនជាមនុស្សឆ្កួតទេ
កាលពីម្សិលមិញ «សារព័ត៌មានអេឡិចត្រូនិកថ្មីៗ» បានចុះផ្សាយព័ត៌មានមួយដែលមានចំណងជើងថា៖
«រោគសញ្ញាប្លែកៗ
មុនក្លាយជា «មនុស្សឆ្កួត»។» ប្រទេសខ្មែរយើងមានមនុស្សដែលមានបញ្ហាផ្លូវចិត្តជាច្រើន
តែមកដល់ពេលនេះហើយ មនុស្សភាគច្រើននៅតែមិនយល់ថា ជំងឺផ្លូវចិត្តជាអ្វី
ហើយចេះតែនាំគ្នាហៅថាជា «មនុស្សឆ្កួត»។
នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសន៍នោះ លោកផាន់ ចាន់ពៅ ដែលជាសាស្រ្តចារ្យផ្នែកចិត្តវិទ្យានៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ
ជាអ្នកជំនាញ។ ខ្ញុំធ្លាប់បានរៀនមុខវិជ្ជាចិត្តវិទ្យាអស់រយៈពេល១ឆ្នាំ
ប៉ុន្តែក្រោយមក ខ្ញុំឈប់ដោយសារគ្រូដែលបង្រៀនមុខវិជ្ជានោះ បើនិយាយតាមត្រង់
គឺមិនមានសមត្ថភាពក្នុងការបង្រៀនមុខវិជ្ជាដែលស៊ាំញ៉ាំបែបនេះទេ។ ជាក់ស្តែងផ្ទាល់
គឺលោកផាន់ ចាន់ពៅ។
ចាប់ផ្តើមសម្ភាសន៍ភ្លាម លោកផាន់ ចាន់ពៅ បានលើកឡើងថា មូលហេតុដែលនាំឲ្យមានជំងឺ
«ឆ្កួត» គឺមកពីកត្តាដូចជា ខ្លួនឯង គ្រួសារ និងសង្គម។ គាត់រៀនខាងចិត្តវិទ្យារាប់សិបឆ្នាំហើយ
ធ្វើជាពេទ្យចិត្តវិទ្យាក៏ច្រើនឆ្នាំដែរ ហេតុអ្វីបានជាមិនបញ្ជាក់ថា មូលហេតុមួយដែលធំ
គឺដោយសារតែតំណពូជ? ហេតុអ្វីបានជាថាមកពីខ្លួនឯង? តើអ្នកកើតជំងឺផ្លូវចិត្តហ្នឹង
ចង់កើតមែន? គាត់ធ្វើឲ្យខ្លួនឯងកើតមែន? បើតាមអ្វីដែលខ្ញុំធ្លាប់អាន ធ្លាប់ដឹង
បញ្ហាជំងឺផ្លូវចិត្ត គឺមកពីតំណពូជ
បរិយាកាសរស់នៅ និងសារធាតុគីមីផ្សេងៗនៅក្នុងខួរក្បាល។
បន្ទាប់មក គាត់និយាយថា ជំងឺផ្លូវចិត្តមិនមានរោគសញ្ញាផ្លូវកាយទេ។ តើដឹងមកពីណា?
ការស្រាវជ្រាវក្រោយៗបានបង្ហាញថា រោគសញ្ញាផ្លូវចិត្ត និងរោគសញ្ញាផ្លូវកាយ
គឺពាក់ព័ន្ធគ្នាណាស់។ WHO
បាននិយាយថា៖
«មិនមានសុខភាពណាដោយមិនមានសុខភាពផ្លូវចិត្តទេ»។ (There is no health without mental health.)
មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណឹងទេ
តែជំងឺផ្លូវចិត្តក៏មានរោគសញ្ញាផ្លូវកាយដែរ តាមរយៈការស្កេនខួរក្បាល Neuroimaging scan។ ខួរក្បាលអ្នកដែលមានជំងឺផ្លូវចិត្ត
ខុសពីខួរក្បាលអ្នកដែលមិនមាន។
សូម្បីតែកម្រិតអរម៉ូនដូចជា
serotonin និង neropinephrine ក៏ខុសគ្នាដែរ។ ជាច្រើនលើកណាស់ដែលខ្ញុំលឺគេនិយាយទៅកាន់អ្នកដែលមានបញ្ហាផ្លូវចិត្តថា
កុំគិតច្រើនពេក ទៅដើរយកខ្យល់ទៅ លែងអីហើយ។ មិនបាច់ផឹកថ្នាំអ្វីទេ។ វាអាចជួយបន្តិចបន្តួចមែន
ប៉ុន្តែវានៅតែដូចជាជំងឺផ្លូវកាយអ៊ីចឹង។ បើមនុស្សម្នាក់មានជំងឺមហារីក
តើយើងអាចទៅនិយាយថា កុំគិតច្រើនពេក ទៅស្រូបអុកស៊ីសែនទៅ លែងមានដុំគីសនោះហើយ។
អាចទៅរួចទេ?
 |
| Source: Mlive.com |
ក្រោយមក លោក ចាន់ពៅ បន្តថា រោគសញ្ញាជំងឺ «ឆ្កួត» គឺអាចមានដូចជា ញ៉ាំខុសពីគេ
ឬសកម្មភាពរួមភេទខុសពីគេ ដូចជារួមភេទជាមួយសាកសព ឬជាមួយក្មេង។ គាត់ជាអ្នកជំនាញខាងបញ្ហានេះ
ប៉ុន្តែហេតុអ្វីបានជាគាត់មិនបញ្ជាក់ថា ជំងឺឆ្កួតដែលគាត់និយាយហ្នឹង គឺជំងឺមួយណា?
នេះហើយបានជាមនុស្សភាគច្រើនមិនយល់ពីជំងឺផ្លូវចិត្ត។ បញ្ហាផ្លូវចិត្តមានច្រើនណាស់
មានជំងឺបាក់ទឹកចិត្ត (Depression),
Bipolar Disorder, Multiple Personality Disorder, Obsessive Compulsive Disorder,
Body Dysmorphic Disorder, Schizophrenia, Eating Disorder, Autism, Posttraumatic
Stress Disorder ហើយមានរាប់សិបទៀត។ មិនដែលមានជំងឺ «ឆ្កួត» ធម្មតានោះទេ។
There’s no such thing as a “crazy” disorder. ហើយបើមិនដឹងថានិយាយពីជំងឺមួយណាផង
តែនិយាយពីរោគសញ្ញារបៀបម៉េច? ការញ៉ាំខុសពីគេ គឺជារោគសញ្ញាជំងឺ Eating Disorder ឬ BDD ប៉ុន្តែវាមិនមែនជារោគសញ្ញាជំងឺ Schizophrenia, Autism ឬ PTSD ទេ។ នេះដូចនិយាយថា រោគសញ្ញាជំងឺផ្លូវកាយ
គឺក្តៅខ្លួន។ ជំងឺផ្លូវកាយទាំងអស់ មិនមែនសុទ្ធតែក្តៅខ្លួនទេ។
អ្នកសម្ភាសន៍ហ្នឹងក៏ណាស់ដែរ។ ក្នុងនាមជាអ្នកយកព័ត៌មានដូចគ្នា យ៉ាងហោចណាស់ក៏គួរតែស្រាវជ្រាវខ្លះមុនពេលសម្ភាសន៍ដែរ។
Or at least have some common
sense for crying out loud. អ្នកសម្ភាសន៍ហ្នឹង គាត់សួរថា ពេលដែលដេកយល់សប្តិ
ហើយដាច់យល់សប្តិ ដល់ពេលក្រោយមកអាចយល់សប្តិបន្តវិញ តើនេះជារោគសញ្ញាជំងឺឆ្កួតដែរឬទេ?
ចំណុចនេះ ខ្ញុំមិនចាំបាច់ពន្យល់ទេ គិតខ្លួនឯងទៅ។
 |
| Source: Southeast Asia Globe |
ហើយអ្នកសម្ភាសន៍សួរទៀតថា តើអ្នកមានជំងឺ «ឆ្កួត» គួរទៅព្យាបាលអត់។ អត់ទេបង
មិនបាច់ព្យាបាលទេ។ ជំងឺផ្លូវចិត្ត គឺជាជំងឺមួយដែលសប្បាយរីករាយ ហើយស្រួលក្នុងខ្លួនណាស់។
មិនបាច់ទៅព្យាបាលទេ។ ទុកអ៊ីចឹងហើយ។
លោកផាន់ ចាន់ពៅ ឆ្លើយតបនឹងសំណួរនេះថា ពេលដែលដឹងថាខ្លួនឯងមានជំងឺឆ្កួត
គឺតែចេះទៅពេទ្យដើម្បីព្យាបាល។ ឲ្យដឹងម៉េច បើគ្នាមិនទៅដឹងថាជំងឺផ្លូវចិត្តហ្នឹងជាអ្វីផង?
បើសូម្បីតែអ្នកជំនាញក៏មិនពន្យល់ជំងឺឲ្យត្រឹមត្រូវផង។ ទៅព្យាបាលយ៉ាងម៉េច
បើប្រាប់គាត់ថា ខុសមកពីគាត់ទៅហើយ។ គាត់មានអារម្មណ៍ណាទៅចង់ព្យាបាល? មានតែបន្ទោសខ្លួនឯង។
You’re only fueling the stigmas, making them even more
hesitant to go seek help.
លោកផាន់ ចាន់ពៅ និយាយថាឲ្យទៅមន្ទីរពេទ្យរុស្សី។ តើលោកមានដឹងទេថា នៅមន្ទីរពេទ្យរុស្សី
មានពេទ្យជំងឺផ្លូវចិត្ត (Psychiatrists)
តិចជាង១០នាក់?
ហើយមានអ្នកជំងឺ៣០០នាក់ទៅជារៀងរាល់ថ្ងៃ? គ្រូពេទ្យម្នាក់ត្រូវមើលអ្នកជំងឺជាង៣០នាក់ក្នុងមួយព្រឹក។
នេះឬសេវាកម្មដែលគាត់ត្រូវទៅរក?
ខ្ញុំដឹងបញ្ហាជំងឺផ្លូវចិត្តនេះ ដោយសារតែខ្ញុំមាន Bipolar Disorder។ នៅខ្មែរយើង ជំងឺផ្លូវចិត្តជាជំងឺមួយដែលគេមិនយល់
ពិបាកស្វែងរកពេទ្យ ហើយចំណាយអស់លុយច្រើនណាស់។ ទម្រាំតែខ្ញុំអាចរកបានពេទ្យល្អមួយ
ខ្ញុំត្រូវទូរស័ព្ទសួរគេសួរឯងយ៉ាងយូរ ហើយសូម្បីតែជួបពេទ្យ ក៏ចំណាយអស់ច្រើនដែរ។
ខ្ញុំត្រូវចំណាយអស់៥០ដុល្លារដើម្បីជួបពេទ្យរយៈពេល១ម៉ោង។ ហើយនេះមិនគិតថ្នាំផង។
ចុះអ្នកដែលមិនមានលទ្ធភាពទៅពេទ្យល្អ? បើសេវាកម្មរដ្ឋយើងមិនអាចទទួលយកបាន
អ្នកជំនាញ និងមនុស្សភាគច្រើននៅតែមិនយល់ពីបញ្ហានេះ តើឲ្យអ្នកជំងឺគ្នាទៅណា?
Love, Catherine
XOXO
Comments
Post a Comment